Nở rộ hoa cẩm tú cầu ở Khu du lịch Mẫu Sơn

                        Hoa Cẩm Tú Cầu ở Mẫu Sơn

Hoa Cẩm Tú Cầu có tên khoa học Hydrrangea macrophylla hay còn gọi là Dương Tú Cầu hay Hoa Tử Dương…mọc nhiều ở các nước Đông Á, Nam Á và Bắc Mỹ. Là cây lá to, thân lá nhẵn, cây thân mộc, thân thảo bụi ưa bóng râm ẩm thấp, sống lâu năm, lá mọc đối theo từng đốt trên thân, hoa mọc thành chùm ở đầu cành, hoa vô tính. Hoa Cẩm Tú Cầu được đưa lên trồng ở Mẫu Sơn từ những năm đầu thế kỷ XX khi người Pháp phát hiện và cho xây dựng những khu biệt thự nghỉ dưỡng dành cho các quan chức Pháp và thuộc địa.

Loài hoa này có cánh mỏng manh chen chúc, xếp lên nhau tạo thành từng chùm hoa to tròn. Hoa Cẩm Tú Cầu thường nở rộ từ mùa xuân đến mùa thu với nhiệt độ từ 15 đến 17⁰C, nhiều nhất và mùa xuân và hè. Hoa Tú cầu  đổi màu liên tục trong một chu kì nở, lúc đầu hoa màu trắng sau đó biến thành màu lam, hay màu hồng, màu tím, màu vàng… rất đẹp

Màu hoa của Cẩm Tú Cầu còn thay đổi phụ thuộc vào độ pH của đất, nếu đất có độ pH nhỏ hơn 7 thì sẽ cho hoa màu lam, nếu đất có độ pH là 7 thì cho hoa màu trắng sữa, nếu đất có độ pH lớn hơn 7 cây cho hoa màu hồng hoặc màu tím nên có thể điều chỉnh màu hoa thông qua độ pH của đất trồng.

Ở nhiệt độ thích hợp cây rất dễ nhân giống bằng cách giâm cành. Chỉ cần cắt một cành vừa tuổi (cành bánh tẻ) cắm xuống đất tưới nước vừa đủ có thể trở thành cây con, thời điểm nhân giống tốt nhất là vào mùa Xuân.

Hoa Cẩm Tú Cầu tượng trưng cho lòng biết ơn và những cảm xúc trân thành. Với màu sắc dịu dàng, nó có thể đứng chung với rất nhiều loại hoa khác nên được dùng rất nhiều trong tiệc cưới, trang trí nhà cửa và làm quà tặng…

Có nhiều sự tích, truyền thuyết xoay quanh những đóa hoa kiều diễm này. Theo một câu chuyện kể về người trợ lý của nhà nghiên cứu thực vật Philibert Commerson. Jean Baret, tên gọi của người trợ lý, đã cùng nhà nghiên cứu thực vật trải qua nhiều hành trình gian khổ với những cơn bệnh rừng nhiệt đới hiểm nghèo. Trong một cuộc hành trình, Jean Baret đã bị lộ là một phụ nữ cải trang nam giới khi cố né tránh lời tán tỉnh của một tù trưởng Tahiti. Kết thúc cuộc thám hiểm, người trợ lý vẫn ở cạnh và trở thành quản gia cho Commerson đến khi nhà nghiên cứu trút hơi thở cuối cùng. Jean Baret sau đó đã tái hôn và đổi tên mình thành Hydrangea Hortensia, chính là tên gọi theo phương Tây của hoa Tú Cầu. Do vậy nhiều người cho rằng tên hoa được đặt theo tên gọi của nhân vật nữ trong truyền thuyết kể trên.

Lại có một truyền thuyết khác về hoa Cẩm Tú Cầu. Theo đó, có một công chúa La Mã đã đến tuổi cập kê nhưng bao nhiêu người nhà Vua mai mối, công chúa vẫn không ưng thuận. Trong một chuyến kinh lý, gặp ý trung nhân trên đường, công chúa cầm hoa Cẩm Tú Cầu ném vào người mà nàng để ý. Hoa Tú Cầu theo truyền thuyết này có tên dân gian là hoa Cầu Hôn.

Đến Khu du lịch Mẫu Sơn, du khách sẽ bắt gặp những bông hoa Cẩm Tú Cầu đủ màu sắc từ hồng phớt, xanh lam, xanh biếc, tím nhạt ... hay những đóa Cẩm Tú Cầu trắng tinh khôi, vẻ đẹp của loài hoa làm lay động lòng người. Khí hậu ở Mẫu Sơn rất phù hợp cho hoa Cẩm Tú Cầu sinh trưởng và phát triển. Hoa trồng ở những lối đi quanh co trên đỉnh núi, hồn nhiên như những tràng hoa dại. Những người yêu hoa đã trồng Cẩm Tú Cầu trước những bậc thềm hay hiên nhà mang đậm phong cách kiến trúc Pháp trên đỉnh Mẫu Sơn, hoa đã làm nổi bật bức tranh tương phản giữa những công trình cổ kính, rêu phong và nổi bật những chùm hoa vừa kiêu sa, rực rỡ sắc màu vừa duyên dáng e lệ.

Trong thời gian tới, hoa Cẩm tú cầu sẽ được nhân giống và trồng nhiều hơn ở Khu du lịch Mẫu Sơn để tô điểm cho bức tranh thiên nhiên Mẫu Sơn vừa hùng vĩ, hoang sơ vừa lãng mạn nên thơ, làm mãn nhãn những ai yêu hoa, yêu vùng núi Mẫu Sơn.

Một số hình ảnh về hoa Cẩm Tú Cầu tại Khu du lịch Mẫu Sơn:

RAU RỪNG

            Một số loại rau đặc trưng của vùng đất                                        Xứ Lạng  

Tháng ba đã qua nhưng vẫn còn sót lại  sắc đỏ của hoa gạo  vương trên những cành cây vươn cao. Vừa đi vừa nhớ đến câu ca dao “Tay cầm bầu rượu nắm nem” mà nghĩ đến rượu Mẫu Sơn nổi tiếng nhâm nhi với nem xứ Lạng. Nhưng thứ mà chúng tôi mong chờ lại là ngọn sau sau chấm mẻ om thịt hộp. Và kết quả là lại được thưởng thức vịt quay với rau rừng. 

Rau ngót rừng

Đường Quốc lộ số 1 từ Hà Nội lên Lạng Sơn chỉ có gần 200km nhưng cũng mất tới hơn 3 tiếng đồng hồ. Quãng đường từ Bắc Giang lên Lạng Sơn sau vài năm chịu tải của hàng triệu chuyến xe tải chở nông sản lên biên giới xuất khẩu khiến mặt đường không còn êm như ru. 

Bù lại, những khúc quanh co chạy song song với đường sắt và núi non trùng điệp khiến cho khung cảnh hai bên đường khá nên thơ. Cứ mỗi khi xuân về, cây sau sau - loài cây thân gỗ có lá gần giống với lá phong xứ ôn đới lại đâm chồi nảy lộc. Người Lạng Sơn hái những chồi non này về rửa sạch và ăn chấm với mẻ om. Món chấm này cũng thật đặc biệt, mẻ được lọc kỹ cho ra nước trắng đục sánh, cà chua chưng lên rồi đổ lẫn mẻ và một chút thịt hộp, nêm mắm muối gia vị vừa miệng thế là đã có một bát mẻ chưng thơm lừng. Ngọn sau sau chứa nhiều chất tannin nên có vị chát thơm gần giống quả trám trắng. Khi chấm ngọn sau sau với sốt mẻ, vị chát của lá hòa quyện với vị chua chua của mẻ, ngầy ngậy của thịt hộp thành một món ăn vô cùng thú vị. Món ăn tưởng chừng đơn giản ấy nhưng khi đã thưởng thức một lần vào mùa xuân thì nhất định xuân năm sau lại tìm đến Lạng Sơn. Thế nhưng, cái năm nhuận đã khiến cho mùa xuân qua nhanh hơn, đến Lạng Sơn khi đã qua mùa sau sau và lại đúng mùa rau rừng xanh mơn mởn.

Nói đến rau của Lạng Sơn hẳn nhiều người nghĩ đến cải làn, thứ rau cải có thân mập tròn. Trong một số bộ phim về Việt Nam những năm đầu thế kỷ XX, những nhà hàng nổi tiếng ngày đó thường có món cao lầu và thịt bò xào cải làn. Quả đúng là cải làn xứ Lạng xào lên giòn, xào lẫn cả thân, lá và ngồng hoa. Cải có vị ngọt chứ không đắng nhẹ như cải mèo Mộc Châu. Cuối xuân, cải trổ ngồng hoa vàng rộm. Nếu ngồng cải làn xào với thịt bò thì ngồng cải lại chỉ luộc chấm mắm. Vị ngọt của ngồng cải lăn có hương vị thanh, ngọt nhẹ, dễ ăn. Trong hàng loạt đặc sản trên đời này “Cải ngồng non – Chim ra giàng – Gà mái ghẹ” thì ngồng cải được xếp trên cả chim và gà.

Ngồng hoa cải làn

Có 2  loại rau rừng chỉ có nhiều nhất và ngon nhất vào mùa này là bò khai và rau ngót rừng. Rau bò khai mọc hoang ven rừng và trên núi đá vôi có độ cao từ 100 – 150m. Cây bò khai leo bằng tua và còn có tên là Dạ Yến. Với người dân tộc Tày thì loại rau này ngon nên chỉ hái về ăn chứ nhất định không bán. Kinh tế thị trường đã đưa rau bò khai đến với người tiêu dùng. Rau bò khai được ngắt từng đoạn ngắn, xào với thịt bò. Rau ăn giòn sần sật, nhai có vị bùi, lẫn với vị béo của thịt bò. Rau bò khai không chỉ là thứ rau rừng ngon miệng, mà trong Đông y còn là vị thuốc. Ăn rau bò khai bổ thận, lợi tiểu, làm tan sỏi và chất đóng cặn. Cái tên bò khai ban đầu bị “chém gió” là mọc ven rừng, bò đi tiểu vào nên có mùi khai,  ăn rau này xong nước tiểu có mùi khai. Nên nhiều người gọi với tên thi vị hơn “dạ yến”.

Thứ rau rừng ngon nhất chỉ có ở cuối xuân chính là rau ngót rừng. Rau ngót rừng là loại cây thân gỗ, mùa đông cây rụng hết lá, trơ cành khẳng khiu. Xuân sang, cây bắt đầu đâm chồi nảy lộc, tháng 3, tháng 4 là thời điểm thu hái ngọn và hoa rau ngót rừng. Ngót rừng không cần chế biến nhiều, chỉ cần tuốt lá, lấy cả những cọng non cho vào nấu canh với thịt lợn băm. Rất cần bỏ thêm mấy ngồng hoa và tuyệt đối không cho mì chính để tận hưởng vị ngọt tự nhiên của rau. Rau ngót rừng khi được hái về thường bó thành từng mớ nhỏ ngắn chỉ gang tay, phải rất nhẹ tay để lá non khỏi nát, rửa cũng nhẹ tay. Khi ăn lá rau mềm ngọt, cọng rau bùi và ngồng hoa thì có li ti những hoa nhỏ. Loài rau này mỗi năm chỉ có một mùa ngắn. 

ĐẶC SẢN MĂNG ỚT

                                MĂNG ỚT LẠNG SƠN

Xứ Lạng không chỉ được biết đến với vị trí mảnh đất địa đầu của tổ quốc mà còn nổi tiếng là một “thiên đường” của đặc sản, một miền văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc.

Măng ớt

Cùng là trái ớt, những búp măng nhưng mỗi vùng miền lại có cách chế biến, cách ăn khác nhau. Ở vùng này nó chỉ là gia vị, nhưng ở vùng khác lại là món chủ lực "đưa cơm". Nếu ai đã từng đến Lạng Sơn, sẽ không thể "làm ngơ" trước một đặc sản của vùng này, đó là món măng ngâm ớt, mắc mật tươi.

Người Lạng Sơn xem món măng ớt và mắc mật ngâm là món ăn quen thuộc có thể ăn cùng cơm, phở hoặc bất cứ món ăn gì hằng ngày.

Măng ớt được ngâm trong lọ, trong chum…

Măng được ngâm trong dung dịch muối lâu ngày trắng hồng, nõn nà rất bắt mắt. Cắn một miếng măng đầu lưỡi chạm ngay vào vị chua chua, cay cay, mùi thơm rất đặc trưng. Măng ớt giòn tạo cho người ăn một cảm giác thật dễ chịu. Vào những ngày trời trở lạnh, bữa cơm, bát phở có thêm vài lát măng ớt, cái lạnh sẽ tự dưng biến mất, trong người dâng lên một cảm giác bừng bừng, phấn chấn.

Măng ớt thường được dùng cho vào nước chấm hay ăn kèm với những món ăn chóng ngấy.

Đặc sản rượu Mẫu Sơn Lạng Sơn

                                                            Đặc sản rượu Mẫu Sơn                  

Rượu Mẫu Sơn thơm ngon, trong vắt như nước suối, uống rất dịu, vị đậm đà, lại không quá cay nồng mà cũng không quá nhạt, mang hương vị đặc trưng, thơm dịu của lá và rễ cây thuốc miền núi Xứ Lạng, mà hễ ai đã từng một lần uống thì mãi không thể quên được.

Từ một loại men bí truyền…

Rượu Mẫu Sơn do chính tay những người dân tộc Dao sống trên đỉnh Mẫu Sơn(Lộc Bình-Lạng Sơn) chưng cất ở độ cao 800-1000m so với mặt biển bằng phương thức truyền thống, được lưu truyền tứ đời này qua đời khác.    

Để chưng cất được loại rượu có một không hai này, ngoài nguyên liệu chính là gạo và nước suối (lấy từ những con suối chảy trong núi có độ cao hơn 1000m so với mực nước biển), thì chất gây men không thể thiếu là lá rừng. Men lá được pha chế từ hơn 30 loại thảo dược quý hiếm như: Cây 30 rễ, dây nước, trầu rừng, dây ngọt... có tác dụng chữa lành vết thương, phong thấp, thấp khớp, đau lưng… Sau khi các loại thảo dược đã được rửa sạch, băm nhỏ và phơi khô thì mang trộn đều chúng lại với nhau, giã nhỏ và đem đun. Đợt nước đầu dùng để nhào bột, nước hai để ngâm gạo (gạo tẻ, không ẩm mốc).

Già làng Triệu Sáng Hiển năm nay 70 tuổi, là một trong những người nắm giữ bí kíp pha chế loại men lá quý này cho biết: “Men phải ủ ít nhất trong 15 ngày. Men càng trắng, càng phồng thì càng tốt. Đặc biệt phương thức làm men chỉ truyền cho con trai và con dâu chứ không truyền cho con gái". Nhờ loại men lá này mà rượu Mẫu Sơn trở nên nổi tiếng và hấp dẫn du khách thập phương.

… đến cách chưng cất truyền thống độc đáo

Theo anh Triệu Văn Thắng - một người nấu rượu lâu năm ở đây cho biết: "Để có được những chai rượu trong vắt và mát rượi, đòi hỏi sự tỷ mỉ và kiên nhẫn qua từng công đoạn: nấu cơm, trộn men, ủ lên men và cho vào hũ (chum, vại) bịt kín trong khoảng 15 - 25 ngày mới đem chưng cất, ủ được càng lâu càng tốt".

Công đoạn chưng cất rượu giống như quá trình đồ xôi. Tuy nhiên, cái chõ nấu rượu phải có một lỗ thủng gần miệng để dẫn rượu ra. Trên miệng chõ đặt một cái chảo, đổ đầy nước và cứ nước trong chảo nóng là phải thay để ngưng tụ rượu, bảo đảm độ rượu. Sau 4 giờ liên tục thay nước, đun lửa đều, công đoạn chưng cất mới hoàn thành. Chưng cất cầu kỳ và mất nhiều thời gian như vậy nhưng rượu Mẫu Sơn không đắt, chỉ 13.000 đồng/lít.

Cũng theo anh Thắng thì nấu rượu lãi chẳng là bao nhưng người dân ở đây chưa bao giờ có ý định bỏ nghề. Ở Mẫu Sơn hiện có gần 80 hộ gia đình nấu rượu và đã mở rộng tới nhiều hộ gia đình khác. Sở dĩ người dân vẫn đeo đuổi nghề nấu rượu vì nó như một thứ di sản và nay đã trở thành sản phẩm du lịch không thể thiếu, phần nào làm nên niềm tự hào của người dân Mẫu Sơn

Khẳng định thương hiệu: "Đệ nhất danh tửu"xứ Lạng

Thương hiệu rượu Mẫu Sơn đã đoạt giải thưởng “Sao vàng đất Việt” từ năm 2002. Chỉ có nguồn nước Mẫu Sơn, cách chưng cất thủ công hàng nghìn năm và loại men của người dân bản địa nơi đây mới làm nên hương vị thơm nồng, êm dịu của rượu Mẫu Sơn. Bà Triệu Thị Nảy - một người dân bản địa cho biết: "Cũng đã có nhiều người thử đưa nước và men từ Mẫu Sơn đi nấu tại nơi khác nhưng rượu nấu không thành. Chúng tôi nấu rượu ở đây thì không phải lo đầu ra, vì đã có Công ty Du lịch Xuất nhập khẩu Lạng Sơn và nhiều cửa hàng, đại lý thu mua hết. Ngoài ra còn có khách từ nhiều tỉnh thành khác nhau lên thăm quan khu du lịch Mẫu Sơn mua rất nhiều, mỗi tháng tôi bán được gần 3000 lít rượu".

Với rượu Mẫu Sơn chính gốc, khi quá chén không hề gây đau đầu... Người nấu rượu lâu năm không cần nếm cũng có thể thẩm định được chất lượng của rượu bằng cách lắng nghe tiếng rơi của rượu trong vại sành lúc chưng cất và hương rượu thoáng qua.Theo những người sành rượu, rượu Mẫu Sơn có những nét riêng ít loại rượu nào có được. Đưa rượu lên rót nghe thánh thót trong veo, hơi rượu thơm nồng, nước rượu trong như pha lê. Rượu rót ra chén sủi bọt sủi tăm, uống vào không có cảm giác gắt, hay nóng cháy cổ khiến người ta giật mình, e ngại. Tiếng lành đồn xa, rượu Mẫu Sơn không còn bó hẹp trong không gian thôn làng nữa mà vươn đến các địa phương khác. Nhiều người khi ghé qua đất Lạng Sơn đều muốn nếm thử một lần cho biết hoặc mua một ít về làm quà biếu người thân.

Tuy nhiên, để thương hiệu rượu Mẫu Sơn đứng vững trên thị trường thì việc cần phải tính đến là gìn giữ những thảo dược quý để làm men. Việc khai thác dược liệu phải hợp lý nhằm bảo đảm sự tồn tại và phát triển của cây, đồng thời có kế hoạch tiến hành ươm trồng những giống cây đang trở nên khan hiếm. Vì như lời của ông Triệu Sáng Lùng - một người làm men lâu năm cho biết thì các loài cây dùng làm men hiện rất khó tìm và ít đi nhiều do đã bị khai thác quá nhiều. Lo lắng của ông Lùng cũng là nỗi lo chung những người làm rượu ở đây.

Rượu Mẫu Sơn không kén gạo, mà kén men, kén nước. Chỉ có nước và khí hậu ở trên đỉnh Mẫu Sơn này mới có thể tạo nên loại rượu có một không hai này. Trong rượu Mẫu Sơn, không chỉ có tấm lòng, công sức người dân nơi đây, mà còn có độ cao hùng vĩ núi non Mẫu Sơn, có sự tinh khiết của suối, sự ngạt ngào của hương rừng Mẫu Sơn

lễ hội ở Lạng Sơn

Lạng Sơn Lạng Sơn: Lễ hội đầu pháo Kỳ Lừa Tổ chức từ ngày 22 đến 27 tháng Giêng âm lịch tại đền Tả Phủ, chợ Kỳ Lừa, xã Hoàng Văn Thụ, thành phố Lạng Sơn. Trong lễ hội này, một dây pháo dài khoảng 8 tấc, to 1,5 phân, đầu pháo có vòng đồng đính, sẽ được làm lễ đốt sau ngày khai hạ. Người nào cướp được vòng đồng ở đầu pháo sẽ được thưởng một con gà, một cân xôi, một cân rượu và quan trọng hơn cả là năm ấy, họ sẽ được mạnh khỏe, phát tài. Lễ hội đầu pháo chợ Kỳ Lừa được tổ chức từ ngày 22 đến ngày 27 tháng Giêng. Nhưng thực ra, không khí ngày hội đã có thể nhận thấy ngay từ sau rằm tháng giêng. Từ ngày 16 trở đi, trong đền Tả Phủ, đèn nến được thắp sáng trưng, khói hương nghi ngút suốt ngày đêm. Trong những ngày này, người dân nơi đây tổ chức đón rước thổ công, thần thánh ở các đền miếu lân cận về dự hội. Từ ngày 16 đến ngày 21, các gia đình có "đầu pháo" lấy được từ năm trước trả lại đền, kèm theo món lễ tạ và những tràng pháo để thông báo cho hàng phố biết. Sáng ngày 22, sau khi khai mạc lễ hội, một đoàn kiệu rước trang hoàng lộng lẫy, có thanh niên trai tráng, trang phục chỉnh tề gọi là "đồng nam" khiêng kiệu và một tốp thiếu niên gọi là "đồng tử" khiêng đình hoàng trầm cùng với đội sư tử Kỳ Lừa múa một vòng quanh sân đền rồi hướng thẳng xuống đền Kỳ Cùng để rước thần sông Kỳ Cùng về dự hội. Sau khi làm lễ đón rước, đúng giờ Ngọ, đoàn kiệu rước thần sông Kỳ Cùng quay về đền Tả Phủ. Trên quãng đường đoàn kiệu rước qua, các gia đình bày biện mâm lễ, cúng xôi, gà, hoa quả để cầu may, cầu tào lộc và đốt pháo chào mừng. Ngày 23, 24, tổ chức lễ tế và chuẩn bị đầu pháo. Ngày 25, 26 tổ chức đốt đầu pháo, đây là đỉnh điểm của lễ hội, lôi cuốn mọi người tham gia. Quyền châm lửa đốt pháo thuộc về người năm trước đoạt giải, giây phút quyết định sẽ đến khi quả pháo đại nổ hất tung vòng thép đỏ (đầu pháo) lên không trung, rơi xuống và mọi người sẽ vào nhặt lấy. Ngày 27, đúng giờ ngọ đoàn kiệu lại rước, trả thần sông về đền Kỳ Cùng và đưa thổ công, thần thánh về các miếu lân cận, lễ hội kết thúc. Từ khi Chính phủ cấm đốt pháo nổ, tên gọi "Hội đầu pháo" được đổi thành "Lễ hội xuân đền tả Phủ". Hiện nay, còn có một lễ hội gắn liền với lễ hội đền Tả Phủ, đó là lễ hội đền Kỳ Cùng. Theo langson.gov.vn More Sharing ServicesShare|Share on facebookShare on emailShare on favoritesShare on print